శరన్నవరాత్రులలో ఐదవ రోజు: స్కందమాత దేవి ప్రాముఖ్యత
శరన్నవరాత్రులలో ఐదవ రోజైన ఆశ్వయుజ శుద్ధ పంచమి నాడు, దుర్గాదేవిని "స్కందమాత" రూపంలో ఆరాధిస్తారు. ఈ రూపం నవదుర్గలలో ఐదవది. "స్కంద" అనేది కుమారస్వామి (కార్తికేయుడు) యొక్క మరొక పేరు, "మాత" అనగా తల్లి. అనగా, స్కందుని తల్లి అయినందున ఆమెకు స్కందమాత అని పేరు వచ్చింది. ఈ రూపం మాతృత్వపు గొప్పతనాన్ని, వాత్సల్యాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది.
స్కందమాత దేవి స్వరూపం
స్కందమాత సింహవాహనిగా, చతుర్భుజాలతో (నాలుగు చేతులు) దర్శనమిస్తుంది. ఆమె తన ఒడిలో బాల కుమారస్వామిని కూర్చోబెట్టుకుని ఉంటుంది. పై రెండు చేతులలో పద్మాలను ధరించి, ఒక చేతితో అభయముద్రను ప్రసాదిస్తూ, మరొక చేతితో తన కుమారుడైన స్కందుడిని పట్టుకుని ఉంటుంది. ఈమె పద్మాసనంలో ఆసీనురాలై ఉండటం వల్ల "పద్మాసన దేవి" అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ తల్లిని పూజిస్తే, ఆమె ఒడిలోని కుమారస్వామిని పూజించిన ఫలం కూడా దక్కుతుందని భక్తుల నమ్మకం.
పురాణ గాథ
తారకాసురుడు అనే రాక్షసుడు బ్రహ్మ దేవుని గురించి ఘోర తపస్సు చేసి, శివుని కుమారుని చేతిలో తప్ప మరెవ్వరి చేతిలోనూ మరణం లేకుండా వరం పొందుతాడు. ఆ వరగర్వంతో దేవతలను, మునులను తీవ్రంగా హింసిస్తాడు. దేవతలందరూ వెళ్లి శివుడిని ప్రార్థించగా, లోక కల్యాణం కోసం శివపార్వతుల తేజస్సుతో కుమారస్వామి జన్మిస్తాడు. ఆయనే దేవతల సేనకు అధిపతిగా (దేవసేనాని) తారకాసురుడిని సంహరించి, లోకాలకు శాంతిని కలిగిస్తాడు. ఆ దేవసేనానికి తల్లి అయినందున, పార్వతీ దేవికి "స్కందమాత"గా విశేషమైన కీర్తి ప్రతిష్టలు లభించాయి.
పూజా విధానం మరియు నైవేద్యం
నవరాత్రుల ఐదవ రోజున భక్తులు అమ్మవారిని స్కందమాతగా అలంకరించి, షోడశోపచార పూజలు నిర్వహిస్తారు. ఈ దేవికి అరటిపండ్లు అంటే అత్యంత ప్రీతికరమని చెబుతారు. అందువల్ల, నైవేద్యంగా అరటిపండ్లను లేదా అరటిపండ్లతో చేసిన పదార్థాలను సమర్పిస్తారు. వీటితో పాటు కేసరి బాత్ లేదా పాయసం కూడా నివేదిస్తారు.
ధరించవలసిన రంగు
ఈ రోజు పూజలో పాల్గొనే భక్తులు తెలుపు (White) లేదా పసుపు (Yellow) రంగు వస్త్రాలు ధరించడం శుభప్రదంగా భావిస్తారు. తెలుపు రంగు తల్లి ప్రేమ యొక్క స్వచ్ఛతకు, శాంతికి ప్రతీక.
స్కందమాత దేవి మంత్రం
స్కందమాత దేవిని ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి భక్తులు ఈ క్రింది మంత్రాన్ని పఠిస్తారు:
అలాగే, "ఓం దేవీ స్కందమాతాయై నమః" అనే నామ మంత్రాన్ని జపించడం ద్వారా అమ్మవారి అనుగ్రహాన్ని పొందవచ్చు. ఈ దేవిని ఆరాధించడం వల్ల సంతానం లేని వారికి సంతాన భాగ్యం కలుగుతుందని, ఉన్న సంతానానికి ఉన్నత భవిష్యత్తు, ఆయురారోగ్యాలు సిద్ధిస్తాయని భక్తుల ప్రగాఢ విశ్వాసం. ఈ తల్లిని పూజించడం వల్ల జ్ఞానం, మోక్షం మరియు సకల ఐశ్వర్యాలు కలుగుతాయి.
