శరన్నవరాత్రులలో నాల్గవ రోజు: కూష్మాండా దేవి ప్రాముఖ్యత
శరన్నవరాత్రులలో నాల్గవ రోజైన ఆశ్వయుజ శుద్ధ చవితి నాడు, దుర్గాదేవిని "కూష్మాండా" రూపంలో ఆరాధిస్తారు. ఈ రూపం నవదుర్గలలో నాల్గవది. "కు" అంటే "చిన్న", "ఊష్మ" అంటే "శక్తి" లేదా "వేడి", "అండా" అంటే "విశ్వ గోళం". తన చిరునవ్వుతో విశ్వాన్ని సృష్టించిన ఆదిశక్తిగా కూష్మాండా దేవిని కీర్తిస్తారు. ఈమె సూర్యమండలంలో నివసిస్తూ, సకల లోకాలకు శక్తిని, కాంతిని ప్రసాదిస్తుందని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.
కూష్మాండా దేవి స్వరూపం
కూష్మాండా దేవి సింహవాహనిగా, అష్టభుజాలతో (ఎనిమిది చేతులు) దర్శనమిస్తుంది. అందుకే ఈమెను "అష్టభుజాదేవి" అని కూడా పిలుస్తారు. ఆమె తన ఏడు చేతులలో కమండలం, ధనుస్సు, బాణం, పద్మం, అమృత కలశం, చక్రం మరియు గదను ధరించి, ఎనిమిదవ చేతిలో సర్వ సిద్ధులను, నిధులను ప్రసాదించే జపమాలను పట్టుకుని ఉంటుంది. ఆమె శరీరం సూర్యుని వలె ప్రకాశవంతంగా, తేజోవంతంగా ఉంటుంది.
పురాణ గాథ
సృష్టి ఆరంభానికి ముందు అంతటా అంధకారం అలుముకుని ఉన్నప్పుడు, ఏమీ లేని శూన్యం నుండి, ఆదిపరాశక్తి అయిన దుర్గాదేవి తన చిరునవ్వుతో ఈ బ్రహ్మాండాన్ని ఒక చిన్న గోళం (అండం) రూపంలో సృష్టించింది. ఆ తర్వాత ఆమె సూర్యునిలో ప్రవేశించి, తన శక్తితో సూర్యునికి ప్రకాశాన్ని ఇచ్చి, విశ్వమంతటా వెలుగును, జీవాన్ని నింపింది. ఈ విధంగా, విశ్వ సృష్టికి మూలకారణమైన శక్తిగా కూష్మాండా దేవిని పూజిస్తారు.
పూజా విధానం మరియు నైవేద్యం
నవరాత్రుల నాల్గవ రోజున భక్తులు అమ్మవారిని కూష్మాండా రూపంలో అలంకరించి, షోడశోపచార పూజలు నిర్వహిస్తారు. ఈ దేవికి గుమ్మడికాయ (కూష్మాండం) బలి ఇవ్వడం అత్యంత ప్రీతికరమని చెబుతారు. అందువల్లనే ఆమెకు ఈ పేరు వచ్చింది. అమ్మవారికి నైవేద్యంగా అల్లం గారెలు, మాల్పువా, లేదా పెరుగు అన్నం సమర్పిస్తారు.
ధరించవలసిన రంగు
ఈ రోజు పూజలో పాల్గొనే భక్తులు ఆకుపచ్చ (Green) లేదా నారింజ (Orange) రంగు వస్త్రాలు ధరించడం శుభప్రదంగా భావిస్తారు. ఆకుపచ్చ రంగు ప్రకృతికి, అభివృద్ధికి మరియు ప్రశాంతతకు ప్రతీక.
కూష్మాండా దేవి మంత్రం
కూష్మాండా దేవిని ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి భక్తులు ఈ క్రింది మంత్రాన్ని పఠిస్తారు:
అలాగే, "ఓం దేవీ కూష్మాండాయై నమః" అనే నామ మంత్రాన్ని జపించడం ద్వారా అమ్మవారి అనుగ్రహాన్ని పొందవచ్చు. ఈ దేవిని ఆరాధించడం వల్ల భక్తులకు ఆయురారోగ్యాలు, ఐశ్వర్యం, కీర్తి ప్రతిష్టలు వృద్ధి చెందుతాయని, దీర్ఘకాలిక వ్యాధుల నుండి ఉపశమనం లభిస్తుందని భక్తుల ప్రగాఢ విశ్వాసం.
